Na ovoj stranici SKGO objavljuje odgovore Stručne službe SKGO na pitanja koja iz lokalnih uprava dobija u vezi sa funkcionisanjem lokalne samouprave u različitim oblastima i sa primenom nadležnosti i poslova gradova i opština.
Odgovori su dati polazeći od prethodnih iskustava, uvida i gledišta Stručne službe SKGO o primeni nadležnosti lokalne samouprave, od potvrđene dobre prakse u gradovima i opštinama, kao i od iskustava saradnje SKGO sa partnerima iz republičkih institucija i različitih organizacija koje sarađuju sa lokalnim vlastima u Srbiji. Odgovori Stručne službe SKGO ne predstavljaju zvanično tumačenje primene propisa koji uređuju rad lokalnih vlasti, nego njeno mišljenje u vezi sa konkretnim pitanjem koje je postavljeno.
Baza pitanja i odgovora može se pretraživati preko pojma koje se pojavljuje u određenom pitanju ili odgovoru i preko tematskih oblasti, odnosno podtema, koje čine delove nadležnosti lokalne samouprave u Republici Srbiji.
Sve predloge i komentare u vezi sa ovim servisom možete poslati na e-mejl pitaj@skgo.org
Postavite pitanjePrilikom računanja mogućeg broja samostalnih savetnika, da li se uzima u obzir 20% od ukupnog broja sistematizovanih radnih mesta službenika i nameštenika ili 20 % od sistematizovanih radnih mesta službenika?
Članom 34. Uredbe o kriterijumima za razvrstavanje radnih mesta i merilima za opis radnih mesta službenika u autonomnim pokrajinama i jedinicama lokalne samouprave ("Sl. glasnik RS", br. 88/2016) propisano je da pravilnikom o sistematizaciji radnih mesta može biti određeno da na radnim mestima u zvanju višeg savetnika radi najviše do 10% službenika, a u zvanju samostalnog savetnika radi najviše do 20% službenika. Iz ove odredbe Uredbe, a imajući u vidu jedinstvo Pravilnika iz člana 58. Zakona o zaposlenima u AP i JLS, proizilazi da ukupan broj službenika na radnim mestima u zvanjima u Pravilniku jedinice lokalne samouprave, predstavlja osnov za utvrđivanje odgovarajućeg % najviših zvanja. Pri tome, Uredba nije dalje razradila odnos ovih zvanja u pojedinim organima, službama ili organizacijama, odnosno nije navela da navedeni % zvanja mora biti podjednako zastupljen u svakom organu, službi, organizaciji. Stoga smatramo da i ovo pitanje može biti uređeno internim procedurama, odnosno aktima jedinice lokalne samouprave u postupku pripreme predloga Pravilnika. Time se stvara prostor da se jedinicama lokalne samouprave ostavi mogućnost da organi, službe i organizacije koje imaju manje od 10 zaposlenih, ipak sistematizuju jedno radno mesto višeg savetnika ili dva radna mesta samostalnog savetnika ako potrebe tog radnog mesta to zahtevaju, koju mogućnost ne bi imale da je Uredba drugačije definisala ograničenje.
U vezi sa navedenom odredbom Uredbe, mišljenja smo da se % najviših zvanja utvrđuje u odnosu na ukupan broj službenika koji rade na radnim mestima razvrstanim u zvanjima, tako da u ovaj broj ne bi trebali da ulaze nameštenici, službenici na položaju ili funkcioneri, kao i da se broj službenika posmatra u odnosu na ukupan broj izvršilaca na radnim mestima razvrstanim u zvanjima koji je utvrđen u Pravilniku, a ne u odnosu na popunjen broj radnih mesta.
Na koji način je potrebno pribaviti prethodno mišljenje građana radi obrazovanja nove mesne zajednice?
Zakon o lokalnoj samoupravi u članu 73. stav 2. predviđa da „Skupština opštine, odnosno skupština grada, odlučuje uz prethodno pribavljeno mišljenje građana, o obrazovanju, području za koje se obrazuje, promeni područja i ukidanju mesnih zajednica i drugih oblika mesne samouprave“.
Pod „prethodnim pribavljanjem mišljenja građana“ se zapravo podrazumeva sprovođenje referenduma (savetodavni referendum), kako bi se videlo raspoloženje i mišljenje građana u vezi sa planiranom izmenom i dopunom odluke o mesnim zajednicama.
Dakle, pre izmene i dopune Odluke o mesnim zajednicama koja bi dovela do obrazovanja novih mesnih zajednica, odnosno promeni područja ili ukidanju mesnih zajednica i drugih oblika mesne samouprave, neophodno je prethodno sprovesti referendum. Naravno, mišljenje građana koje se pokaže na referendumu nije obavezujuće, ali svakako daje jasnu sliku o tome šta građani misle o datom predlogu.
Da li se radnicima koji su prešli da rade iz ustanove čija je delatnost sportska u ustanovu čija je delatnost iz oblasti kulture (osnivač obe ustanove je isti, a to je opština), imaju pravo na računanje ukupnog minulog rada kod oba poslodavca, ili samo kod trenutnog poslodavca sa kojim imaju zaključen ugovor o radu? Takođe, potrebno je i tumačenje člana 5. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama i to, a koji predviđa pod kojoim uslovima zaposlenom pripada dodatak na platu.
Kao što je navedeno u članu 2. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama plate izabranih, imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih iz člana 1. ovog zakona utvrđuju se na osnovu: osnovice za obračun plata, koeficijenta, dodatka na platu i obaveza koje zaposleni plaća po osnovu poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje iz plate, u skladu sa zakonom.
Članom 5. istog zakona predviđeno je, između ostalog, da dodatak na platu pripada zaposlenom za vreme provedeno u radnom odnosu (minuli rad) - u visini od 0,4 % od osnovice, za svaku punu godinu rada ostvarenu u radnom odnosu kod poslodavca, u smislu člana 1. ovog zakona.
Član 1. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama predviđa da se plate po ovom zakonu utvrđuju, između ostalih, i za zaposlene u javnim službama koje se finansiraju iz budžeta Republike, autonomne pokrajine i jedinica lokalne samouprave.
S obzirom da i ustanova za sport i ustanova za kulturu čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave jesu javne službe u smislu člana 1. Zakona o platama u državnim organima i javnim službama, minuli rad će se računati za ukupan radni staž u ove dve ustanove.
Radi se o zaposlenom koji je imaradni odnos na neodređeno vreme i raspoređen je u zvanje savetnika i ima više od 5 godina radnog iskustva sa visokom stručnom spremom (240 ESPB) na istom radnom mestu, ali je broj samostalnih savetnika u lokalnoj samoupravi ograničen na 20% od ukupnog broja zaposlenih. Da li je, u konkretnom slučaju, moguća promena koeficijenta u istom zvanju?
Što se tiče utvrđivanja plate zaposlenih u JLS, do početka primene Zakona o platama službenika i nameštenika u organima autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, nastavljaju da se primenjuju postojeći propisi, odnosno Zakon o platama u državnim organima i javnim službama i Uredba o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima. Visina koeficijenta i dodatnih koeficijenata, kao i uvećanja koeficijenata, koji su utvrđeni navedenom Uredbom, korespondira sa složenošću i odgovornošću poslova koji se obavljaju u odgovarajućim zvanjima.
S tim u vezi, do izmene u visini osnovnog koeficijenta koji se vezuju za zvanje službenika, kao i dodatnog koeficijenta koji se vezuje takođe za zvanje, može doći ukoliko službenik bude raspoređen, odnosno premešten na radno mesto na kome se poslovi obavljaju u drugom zvanju koje podrazumeva drugačiju složenost i odgovornost poslova.
Na koji način zaposleni/službenici mogu da ostvare svoja prava i kome mogu da se obrate kada imaju određeno zvanje, ali niži koeficijent od predviđenog? Naime, službenici koji su ostvarili uslov za napredovanje i dobili veće zvanje, ne mogu da ostvare svoje pravo da dobiju i veći koeficijent za platu iz razloga što se i dalje odlaže primena Zakona o platama koji bi to omogućio.
Što se tiče utvrđivanja plate zaposlenih u JLS, do početka primene Zakona o platama službenika i nameštenika u organima autonomne pokrajine i jedinice lokalne samouprave, nastavljaju da se primenjuju postojeći propisi, odnosno Zakon o platama u državnim organima i javnim službama i Uredba o koeficijentima za obračun i isplatu plata imenovanih i postavljenih lica i zaposlenih u državnim organima. Visina koeficijenta i dodatnih koeficijenata, kao i uvećanja koeficijenata, koji su utvrđeni navedenom uredbom, korespondira sa složenošću i odgovornošću poslova koji se obavljaju u odgovarajućim zvanjima.
S tim u vezi, do izmene u visini osnovnog koeficijenta koji se vezuju za zvanje službenika, kao i dodatnog koeficijenta koji se vezuje takođe za zvanje, može doći ukoliko službenik bude raspoređen, odnosno premešten na radno mesto na kome se poslovi obavljaju u drugom zvanju koje podrazumeva drugačiju složenost i odgovornost poslova.